લેબનીઝ ઉગ્રવાદી જૂથ હિઝબુલ્લાહને પશ્ચિમ એશિયામાં એક શક્તિશાળી અર્ધલશ્કરી અને રાજકીય દળમાં પરિવર્તિત કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવનાર નેતા હસન નસરાલ્લાહ ઇઝરાયેલના હવાઈ હુમલામાં માર્યા ગયા છે. ત્યારથી ઈરાન ગુસ્સામાં છે. ઈરાનના સુપ્રીમ લીડર ખમેનીએ હિઝબુલ્લા ચીફના લોહીનો બદલો લેવાની વાત કરી છે. આ સિવાય ઈરાક, હમાસ અને યમનના હુથી વિદ્રોહી જૂથે પણ હિઝબુલ્લાહના સમર્થનમાં નિવેદનો આપ્યા છે.
ઈરાને શનિવારે લેબનોન અને સમગ્ર ક્ષેત્રમાં ઈઝરાયેલની કાર્યવાહી અંગે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની બેઠક બોલાવી હતી. ઈરાનના યુએન એમ્બેસેડર આમિર સઈદ ઈરાવાનીએ ઈઝરાયેલ દ્વારા હિઝબુલ્લાના નેતા સૈયદ હસન નસરાલ્લાહની હત્યા પર ગુસ્સો વ્યક્ત કરતો પત્ર લખ્યો છે. તેઓએ લખ્યું, “ઈરાનનું ઈસ્લામિક રિપબ્લિક તેના રાજદ્વારી પરિસર અને પ્રતિનિધિઓ પરના કોઈપણ હુમલા સામે સખત ચેતવણી આપે છે જે રાજદ્વારી અને કોન્સ્યુલર પરિસરની અખંડિતતાના મૂળભૂત સિદ્ધાંતનું ઉલ્લંઘન કરે છે અને પુનરોચ્ચાર કરે છે કે તે આવા હુમલાઓને ફરીથી સહન કરશે નહીં.”
“ઈરાન તેના મહત્વપૂર્ણ રાષ્ટ્રીય અને સુરક્ષા હિતોના રક્ષણ માટે દરેક પગલા લેવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા હેઠળ તેના અંતર્ગત અધિકારોનો ઉપયોગ કરવામાં અચકાશે નહીં,” ઈરાવાનીએ કહ્યું.
તમને જણાવી દઈએ કે નસરાલ્લાહે 2006માં ઈઝરાયેલ વિરુદ્ધ હિઝબુલ્લાહના યુદ્ધનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. તેમના નેતૃત્વ હેઠળ જૂથ પડોશી સીરિયામાં ઘાતકી સંઘર્ષમાં સામેલ હતું. બેરૂતના દક્ષિણી ઉપનગર હેરેટ હરેક પર ઇઝરાયેલી હવાઈ હુમલામાં સંગઠનના નેતાનું મૃત્યુ થયું હતું અને હુમલામાં તે જ્યાં રહેતા હતા તે ઘણી ઊંચી ઇમારતો ધરાશાયી થઈ હતી.
તમને જણાવી દઈએ કે હિઝબુલ્લાએ એક નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે, “હિઝબુલ્લાના મહાસચિવ સૈયદ હસન નસરાલ્લાહ તેમના સાથી મહાન શહીદો સાથે જોડાયા છે, જેમને તેમણે 30 વર્ષ સુધી એકથી બીજી જીત તરફ દોરી હતી.” .
કોણ હતા નસરાલ્લાહ?
નસરાલ્લાહે 1992 માં ઇઝરાયેલી મિસાઇલ હડતાલમાં તેમના પુરોગામી માર્યા ગયા પછી હિઝબોલ્લાહની કમાન સંભાળી અને ત્રણ દાયકાઓ સુધી સંગઠનનું નેતૃત્વ કર્યું. તેમણે નેતૃત્વ સંભાળ્યાના પાંચ વર્ષ બાદ અમેરિકાએ હિઝબુલ્લાહને આતંકવાદી સંગઠન જાહેર કર્યું હતું. નસરાલ્લાને તેમના સમર્થકો પ્રભાવશાળી અને કુશળ વ્યૂહરચનાકાર તરીકે માનતા હતા. તેણે હિઝબુલ્લાને ઈઝરાયેલના કટ્ટર દુશ્મનમાં પરિવર્તિત કર્યું અને ઈરાનના ટોચના ધાર્મિક નેતાઓ અને હમાસ જેવા પેલેસ્ટિનિયન આતંકવાદી જૂથો સાથેના જોડાણને મજબૂત બનાવ્યું. તેઓ તેમના લેબનીઝ શિયા અનુયાયીઓમાં એક પ્રતિક હતા અને આરબ અને ઇસ્લામિક વિશ્વમાં લાખો લોકો દ્વારા આદરણીય હતા. તેમને સૈયદનું બિરુદ આપવામાં આવ્યું હતું, જે શિયા મૌલવીના વંશને પ્રતિબિંબિત કરવાના હેતુથી સન્માનિત શીર્ષક આપવામાં આવ્યું હતું, જે ઇસ્લામના સ્થાપક પ્રોફેટ મુહમ્મદને દર્શાવે છે.
નસરાલ્લાની છબી સમગ્ર લેબનોનમાં જૂથના ગઢના પોસ્ટર-બેનરો પર દેખાય છે. ખાસ કરીને દક્ષિણ બેરૂતમાં જ્યાં હિઝબુલ્લાનું મુખ્ય મથક છે. તેનો ફોટો માત્ર લેબનોનમાં જ નહીં પરંતુ સીરિયા અને ઈરાક જેવા દેશોમાં પણ દુકાનોમાં દેખાય છે. તેમની શક્તિ હોવા છતાં, નસરાલ્લાહ ઇઝરાયેલના હુમલાના ડરને કારણે તેમના છેલ્લાં મોટા ભાગનાં વર્ષો છુપાઈને વિતાવ્યા અને સેટેલાઇટ મોબાઇલ ફોન દ્વારા વાત કરી.
નસરાલ્લાહ હેઠળ, 2006માં 34-દિવસીય યુદ્ધ દરમિયાન હિઝબુલ્લાએ ઇઝરાયેલ સાથે સંઘર્ષ કર્યો. 18 વર્ષના કબજા પછી 2000 માં દક્ષિણ લેબનોનમાંથી ઇઝરાયેલી સૈનિકો પાછા ખેંચવામાં પરિણમેલા યુદ્ધનું નેતૃત્વ કરવાનો શ્રેય તેમને આપવામાં આવે છે. નસરાલ્લાનો મોટો પુત્ર હાદી 1997માં ઇઝરાયલી દળો સામે લડતાં માર્યો ગયો હતો. જ્યારે 2011 માં સીરિયામાં લડાઈ શરૂ થઈ ત્યારે નસરાલ્લાહ સીરિયાના રાષ્ટ્રપતિ બશર અસદના દળોનો સાથ આપ્યો.
નસરાલ્લાહ નવ ભાઈ-બહેનોમાં સૌથી મોટા હતા અને તેમનો જન્મ બેરુતના ઉત્તરીય ઉપનગર શાર્શાબૌકમાં એક ગરીબ પરિવારમાં થયો હતો. 16 વર્ષની ઉંમરે, તેમણે ઈરાકના પવિત્ર શિયા શહેર નજફની યાત્રા કરી, જ્યાં ઈરાનની 1979ની ઈસ્લામિક ક્રાંતિના નેતા સ્વર્ગસ્થ આયાતુલ્લાહ ખોમેની દેશનિકાલમાં રહેતા હતા અને ધર્મ શીખવતા હતા. નસરાલ્લાહે પાછળથી કૌમ શહેરમાં અભ્યાસ કર્યો.
નસરાલ્લાહ હિઝબુલ્લાહના સ્થાપકોમાંના એક હતા. પાર્ટીની રચના ઈરાની રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવી હતી જેઓ 1982ના ઉનાળામાં ઈઝરાયેલી દળો સામે લડવા માટે લેબનોન આવ્યા હતા. નસરાલ્લાહની પાછળ તેની પત્ની ફાતિમા યાસીન, ત્રણ પુત્રો જવાદ, મોહમ્મદ-મહદી અને મોહમ્મદ અલી અને એક પુત્રી ઝૈનબ છે. ઘણા પૌત્રો પણ છે.
